Welk dier?

Rund

Welk orgaansysteem?

Respiratiestelsel

Hoe herken je het?

BRD kan zich, afhankelijk van de ziekteverwekker, de leeftijd en immuunstatus van het dier en andere factoren op verschillende manieren uiten. De belangrijkste verschijnselen zijn koorts, sloomheid, een verminderde eetlust, luchtwegverschijnselen zoals benauwdheid, neus- en ooguitvloeiing en hoesten. De hoest is in het beginstadium meestal pijnlijk en daarom voorzichtig. In het chronische stadium is deze hard en duidelijk. Bij kalveren zijn de verschijnselen vaak ernstiger dan bij volwassen runderen. Soms treedt sterfte op. De diagnose wordt gesteld op basis van de klinische verschijnselen en aanvullend onderzoek. Vaak is een longspoeling of neusswab nodig om de ziekteverwekker te achterhalen om vervolgens gericht te kunnen behandelen.

Welke verschijnselen zijn er nog meer?

Afhankelijk van de verwekker kunnen daarnaast andere verschijnselen worden gezien.

Welke risicofactoren zijn er?

Vaak wordt een infectie voorafgegaan aan stress, bijvoorbeeld na het spenen, onthoornen, een voerovergang of wisselende weersomstandigheden. Het aankopen van dieren, zeker als deze dieren van verschillende bedrijven afkomstig zijn en lang op transport zijn geweest, is ook een belangrijke risicofactor voor het ontstaan van BRD. Vandaar dat BRD ook wel ‘shipping fever’ wordt genoemd.

Wat betekent deze aandoening voor de veehouder en het bedrijf?

De meeste dieren overleven BRD, maar de aandoening heeft bij kalveren vaak invloed op de prestaties op latere leeftijd. De dieren groeien slechter en bij melkvee wordt de voortplanting negatief beïnvloed.

Hoe kun je de aandoening voorkomen? (preventie)

In het kader van preventie is het belangrijk dat stress en andere ongunstige omstandigheden worden beperkt tot een minimum. Een optimaal stalklimaat met weinig stof, voldoende ventilatie en droog strooisel, optimale voeding en voldoende rust zijn belangrijk om luchtwegaandoeningen te voorkomen. Daarnaast dient overbezetting en het vele verplaatsen van dieren voorkomen te worden. Vaccinatie tegen verschillende ziekteverwekkers die BRD kunnen veroorzaken is mogelijk.

Hoe kun je de aandoening behandelen?

De behandeling hangt af van het type ziekteverwekker en kan bestaan uit antibiotica, anti-parasitaire middelen, ontstekingsremmers of ondersteunende medicatie.

Alternatieve benamingen

Shipping fever, enzoötische kalverpneumonie

Zoekwoorden

Bovine respiratory disease, BRD, shipping fever, enzoötische kalverpneumonie

Bronnen 

Constable PD, Hinchcliff KW, Done SH, Grünberg W. Veterinary Medicine. 11th ed. Saunders Ltd. 25th October 2016. P. 903-913.

Griffin, Dee, et al. "Bacterial pathogens of the bovine respiratory disease complex." Veterinary Clinics: Food Animal Practice 26.2 (2010): 381-394.

Lillie, L. E. "The bovine respiratory disease complex." The Canadian Veterinary Journal 15.9 (1974): 233.

Urban-Chmiel, R., and D. L. Grooms. "Prevention and control of bovine respiratory disease." Journal of Livestock Science 3.1 (2012): 27-36.