Welk
dier?
Geit
Welk orgaansysteem?
Zenuwstelsel, locomotieapparaat, respiratiestelsel, uier
Hoe herken je het?
Geïnfecteerde geiten vermageren langzaam en sterven uiteindelijk. Ondertussen kunnen klinische verschijnselen aan verschillende orgaansystemen worden gezien. Volwassen geiten kunnen gewrichtsontsteking (artritis) krijgen, wat gekenmerkt wordt door dikke gewrichten. Als gevolg van de ontsteking gaan de geiten strammer lopen. Ook het uierweefsel kan worden aangetast. In dat geval is het uier niet warm, dik of pijnlijk maar droogt het langzaam op. Het uierweefsel verhardt en de melkproductie stopt. Bij jonge geiten tot één jaar oud worden vaak de hersenen aangetast bij infectie met CAE. Hierdoor kan een langzaam progressieve verlamming aan de achterhand ontstaan, welke uiteindelijk vaak leidt tot sterfte. Door post-mortem onderzoek kan een verdenking op CAE worden bevestigd. Melk- en bloedonderzoek kunnen een infectie aantonen op zowel individueel als op koppelniveau.
Welke verschijnselen zijn er nog meer?
Bij een besmetting met CAE kunnen ook de longen worden aangetast, maar klinische verschijnselen hiervan komen zelden voor. Geïnfecteerde dieren krijgen vaak ook een dorre vacht.
Welke risicofactoren zijn er?
De belangrijkste risicofactor voor besmetting met CAE is het contact met niet CAE-vrije geiten. Dit kan bijvoorbeeld voorkomen op keuringen, bij de aankoop van nieuwe geiten maar ook wanneer dieren zijn uitgebroken. De mens kan het virus ook overdragen na aanraking met besmette geiten. Bij het voeren van biest van een besmette geit zal het virus het lam infecteren. Voer daarom alleen biest van geiten van het eigen bij voorkeur CAE-vrije bedrijf.
Koppels die direct naast elkaar worden gehouden, kunnen elkaar ook besmetten. Zorg er daarom voor dat verschillende koppels niet direct naast elkaar geweid worden.
Wat betekent deze aandoening voor de veehouder en het bedrijf?
De infectie zal zorgen voor een lichte tot forse melkproductiedaling en de sterfte onder met name jonge geiten zal stijgen. Daarnaast mag een besmet bedrijf geen geiten meer verkopen aan CAE-vrije bedrijven.
Hoe kun je de aandoening voorkomen? (preventie)
Vaccineren tegen CAE is niet mogelijk. Wel kan er op vrijwillige basis meegedaan worden aan een programma van de Gezondheidsdienst voor Dieren om een besmetting op het bedrijf uit te roeien en CAE-gecertificeerd te worden. Middels een aantal bloedonderzoeken en het afvoeren van besmette dieren wordt zo een CAE vrij-status verkregen. Aankoop van of contact met niet-CAE-gecertificeerde geiten leidt tot het verlies van deze vrij-status. Nieuwe dieren dienen dus alleen aangekocht te worden van een CAE-gecertificeerd bedrijf.
Hoe kun je de aandoening behandelen?
CAE is niet te behandelen. Geiten sterven doorgaans binnen een paar maanden na het opkomen van klinische verschijnselen.
Alternatieve benamingen
CAE
Zoekwoorden
CAE, CAE-virus, caprine artritis encefalitis, lentivirus
Bronnen
Dierengezondheidszorg Vlaanderen ‘’CAE bij geiten’’, geraadpleegd op 3 april 2021.
East, N. E., et al. "Modes of transmission of caprine arthritis-encephalitis virus infection." Small Ruminant Research 10.3 (1993): 251-262.
Gezondheidsdienst voor dieren ‘’Caprine arthritis encefalitis (CAE)’’, geraadpleegd op 3 april 2021.
Martínez-Navalón, Bernardo, et al. "Quantitative estimation of the impact of caprine arthritis encephalitis virus infection on milk production by dairy goats." The Veterinary Journal 197.2 (2013): 311-317.
Leitner, G., et al. "The effect of caprine arthritis encephalitis virus infection on production in goats." The Veterinary Journal 183.3 (2010): 328-331.
Levende Have ‘’CAE’’, geraadpleegd op 3 april 2021.
Woodard, J. C., et al. "Caprine arthritis-encephalitis: clinicopathologic study." American journal of veterinary research 43.12 (1982): 2085-2096.