Welk
dier?
Varken
Welk
orgaansysteem?
Respiratiestelsel, digestiestelsel, reproductiestelsel
Hoe
herken je het?
De incubatietijd van KVP is 2 tot 14 dagen, afhankelijk van de virulentie van het virus. Er zijn laag-, matig-, en hoog-virulente stammen van het KVP-virus. Hoog-virulente stammen veroorzaken het meest ernstige ziektebeeld en de meeste sterfte, terwijl laag-virulente stammen nauwelijks verschijnselen of sterfte veroorzaken. In het veld zien we meestal matig-virulente stammen. In de acute vorm ontstaan er aspecifieke verschijnselen, zoals (hoge) koorts, een verminderde eetlust, sloomheid, respiratoire klachten en obstipatie gevolgd door waterige en grauwgele diarree. Uiteindelijk zal, in een meer chronische vorm, de sterfte flink oplopen en worden de verschijnselen ernstiger. Bij jonge dieren zijn de verschijnselen vaak ernstiger dan bij oude dieren. Besmette varkens scheiden virus uit met alle lichaamsvloeistoffen, maar vooral met de mest en urine. Dragende zeugen kunnen KVP doorgeven aan de biggen via de baarmoeder. Dit resulteert in mummificatie, resorptie van de vruchten, abortus, vroeggeboorte of in de geboorte van zwakke biggen, trilbiggen of dode biggen.
Welke
verschijnselen zijn er nog meer?
In de acute vorm zien we ook de volgende verschijnselen in meer of minder ernstige vorm: bleke of rode huid, bloedingen in de huid, ontsteking van de oogslijmvliezen (conjunctivitis), blauwverkleuringen van de lichaamsuiteinden, huidtrillingen, een wankele of verlamde achterhand en het ‘’huddelen’’ van biggen. In de chronische vorm worden de volgende verschijnselen gezien: sloomheid, wisselende eetlust, vermageren/slijten, wisselende koorts en uiteindelijke sterfte. Dieren met chronische KVP kunnen soms maanden in leven blijven.
Welke
risicofactoren zijn er?
Het KVP-virus kan in de omgeving niet lang overleven, maar wel in varkensvlees. Als varkensvlees met het keukenafval (‘’swill’’) aan varkens gevoerd wordt, kan het virus op die manier verspreiden. Dit zogenaamde swill-voederen vormt daarom een risicofactor. Varkens kunnen ook besmet raken na contact met besmette veetransportwagens of andere materialen. Daarnaast is de aankoop van besmette varkens een belangrijke risicofactor voor de insleep van KVP op een bedrijf.
Wat
betekent deze aandoening voor de veehouder en het bedrijf?
Bij een verdenking van KVP moet dit direct bij de NVWA worden gemeld. Een team van deskundigen zal het bedrijf onderzoeken en het bedrijf gaat op slot totdat is uitgesloten dat het KVP betreft. Indien KVP gediagnosticeerd wordt, heeft dit ernstige gevolgen voor het bedrijf. Alle varkens moeten worden gedood en vernietigd. Het bedrijf wordt ontsmet en de herkomst van de besmetting wordt opgespoord. Tevens wordt nagegaan welke andere bedrijven mogelijk vanuit dezelfde infectiehaard zijn besmet en die bedrijven worden preventief geruimd.
Hoe kun
je de aandoening voorkomen? (preventie)
Er wordt in Nederland niet meer gevaccineerd tegen KVP, met het oog op de vrije handel in Europa en het behouden van de ‘’varkenspestvrij’’ status. Het zeer hygiënisch omgaan met mogelijk besmette varkens en dierlijke producten, met name uit het buitenland, is belangrijk in de preventie van KVP. Veetransportwagens dienen goed gereinigd en ontsmet te worden, vlees en levende varkens dienen enkel geïmporteerd te worden uit gebieden waar geen KVP voorkomt en contacten met andere varkensbedrijven dienen te worden beperkt. Daarnaast is het voeren van swill aan varkens in Europa verboden in het kader van preventie van KVP.
Hoe kun
je de aandoening behandelen?
Aangezien varkenspest een aangifteplichtige ziekte is, wordt er geen therapie toegepast.
Alternatieve
benamingen
Hog cholera
Zoekwoorden
Klassieke varkenspest, KVP, hog cholera
Bronnen
Ganges, Llilianne, et al. "Classical swine fever virus: The past, present and future." Virus research 289 (2020): 198151.
Gezondheidsdienst voor Dieren, ‘’Klassieke varkenspest’’, geraadpleegd op 29 juli 2021.
Mintiens, Koen, et al. "Risk analysis of the spread of classical swine fever virus through ‘neighbourhood infections’ for different regions in Belgium." Preventive Veterinary Medicine 60.1 (2003): 27-36.
Moennig, Volker. "Introduction to classical swine fever: virus, disease and control policy." Veterinary microbiology 73.2-3 (2000): 93-102.
WUR, ‘’Klassieke varkenspest (KVP)’’, geraadpleegd op 29 juli 2021.
Zimmerman JJ, Karriker LA, Ramirez A, Schwartz KJ, Stevenson GW, editors. Diseases of swine. 11th ed. New York: John Wiley & Sons, Inc; 2019. p. 622–631.