Welk dier?
Varken, rund, schaap, geit
Welk orgaansysteem?
Digestiestelsel
Hoe herken je het?
Zoals eerder vermeld verlopen de meeste gevallen van Salmonellose symptoomloos. Wanneer er wel ziekteverschijnselen worden opgemerkt, bestaan deze onder andere uit gele, waterige diarree en hoge koorts (40,5 tot 41°C). Plotselinge sterfte kan ook optreden.
Welke verschijnselen zijn er nog meer?
Verder kunnen de zieke dieren symptomen vertonen die passen bij algehele malaise, zoals lusteloosheid en een afgenomen eetlust.
Welke risicofactoren zijn er?
Door aankoop van nieuwe varkens die Salmonella-bacteriën met zich meedragen of de aanvoer van besmette mest kan de infectie geïntroduceerd worden in de koppel. Ook bezoekers kunnen bacteriën met zich mee brengen via hun handen of kleding. Daarnaast kunnen de bacteriën worden overgebracht via transportmiddelen en materialen. Tot slot kunnen honden, katten, knaagdieren en vogels ook een rol spelen in het inslepen van Salmonella-bacteriën.
Wat betekent deze aandoening voor de veehouder en het bedrijf?
In het geval dat Salmonella aanwezig is op het bedrijf, maar geen klachten veroorzaakt, treedt geen financiële schade op. Dit blijkt uit onderzoek van de GD. Wanneer er echter wel ziekteverschijnselen optreden, leidt dit tot schade door sterfte van dieren, kosten voor behandeling, groeivertraging en een verhoogde voederconversie. Daarnaast is het belangrijk om te vermelden dat Salmonella-infecties een risico vormen voor de consumenten van varkensvlees. Sinds de invoering van de hygiëneverordening in 2006 zijn producenten van voedsel verantwoordelijk voor de voedselveiligheid. Concreet betekent dit dat varkenshouders aansprakelijk gesteld kunnen worden in het geval dat consumenten een Salmonella-infectie krijgen na het eten van het vlees. Veehouders moeten dan kunnen aantonen dat preventieve maatregelen zijn genomen om besmetting met Salmonellose zo veel mogelijk te voorkomen.
Hoe kun je de aandoening voorkomen? (preventie)
Het is aan te raden aanpassingen in het management door te voeren, waaronder het apart huisvesten van leeftijdsgroepen. Daarnaast moeten algemene hygiënische maatregelen worden ingezet, ook met oog op overdracht van de infectie op de mens. In verband met de verspreiding van Salmonella door andere diersoorten is het aan te raden om honden en katten niet toe te laten op het bedrijf en om ongedierte te bestrijden. Tot slot is bekend dat infecties met maagdarmwormen de kans op Salmonellose verhogen, waardoor een effectief ontwormingsbeleid ook preventief kan werken.
Hoe kun je de aandoening behandelen?
Wanneer Salmonellose niet leidt tot klinische problemen, kan ervoor worden gekozen om geen therapie in te stellen. In het geval dat Salmonella wel klinische problemen veroorzaakt, kan besloten worden om een behandeling in te stellen. Deze bestaat uit het toedienen van antibiotica. Daarnaast kunnen ondersteunende maatregelen worden ingezet. Er zijn vaccins beschikbaar tegen enkele serotypen. Bovendien zijn hygiënische maatregelen en aanpassinen van het management nodig. Het doel hiervan is enerzijds het tegengaan van verdere verspreiding binnen het bedrijf en anderzijds het risico op overdracht van Salmonella-bacteriën naar de mens zo klein mogelijk te houden. Meer informatie over de aanpak van Salmonellose vindt u op de website van de GD (gddiergezondheid.nl/diergezondheid/dierziekten/salmonellose-varken).
Alternatieve benamingen
Salmonella-infectie
Zoekwoorden
Salmonellose, Salmonella-infectie, Salmonella, Salmonella enterica subspecies enterica, S. Infantis, S. Typhimurium, S. Dublin
Bronnen
De Busser EV, De Zutter L, Dewulf J, Houf K, Maes D. Salmonella control in live pigs and at slaughter. Vet J. 2013 Apr;196(1):20-7. doi: 10.1016/j.tvjl.2013.01.002. Epub 2013 Feb 12. PMID: 23414643.
Gezondheidsdienst voor Dieren. (z.d.-m). Salmonellose. Geraadpleegd op 24 april 2021, van https://www.gddiergezondheid.nl/diergezondheid/dierziekten/salmonellose-varken
IKB Varken. (z.d.). Salmonella. Geraadpleegd op 24 april 2021, van http://www.ikbvarken.nl/Over-IKB-Varken/Salmonella.aspx van der Wolf, P. (2013, juni).
Salmonella: Praktische tips. GD Varken. https://edepot.wur.nl/263783