Streptococcus suis-infectie

Wat is het en waar wordt het door veroorzaakt?

Steptococcus suis is een veelvoorkomende bacterie bij het varken die een grote verscheidenheid aan symptomen kan veroorzaken. Er bestaan meer dan 30 verschillende serotypen, waarvan type 2 ook ziekte bij de mens kan veroorzaken. Echter zorgen ze niet in alle gevallen voor ziekteverschijnselen. De kans op ziekte is groter voor dieren met een zwakker of minder ontwikkeld immuunsysteem, zoals jonge biggen. Daarnaast zijn er een aantal factoren die predisponeren, waaronder verplaatsingen, veranderingen in de koppel, overbevolking, een slecht stalklimaat en medische ingrepen zoals vaccinaties en castraties. Bovendien zijn sommige serotypen pathogener dan anderen, wat wil zeggen dat deze beter in staat zijn om ziekteverschijnselen te veroorzaken. Of een dier dus ziek wordt na contact met Streptococcus suis, ligt aan de interactie tussen het immuunsysteem van het dier, de eigenschappen van de bacterie en de specifieke omgevingsfactoren. Varkens kunnen de bacterie opnemen via de neus of de bek na direct contact met een besmet varken. Verspreiding via de lucht is ook mogelijk op korte afstand. Varkens die een infectie hebben doorgemaakt, kunnen drager blijven van de bacterie en vormen zo een besmettingsbron voor koppelgenoten.

Happy M@il

Nieuwste producten en actualiteiten in je mailbox!

AANMELDEN

Welk dier?

Varken

Welk orgaansysteem?

Zenuwstelsel, locomotiestelsel, respiratiestelsel, circulatiestelsel

Hoe herken je het?

S. suis is het meest geassocieerd met ontstekingen van de hersenvliezen en de gewrichten. Ontsteking van de hersenvliezen leidt tot neurologische verschijnselen, zoals incoördinatie, fietsbewegingen, verlamming en spiertrillingen en -krampen. Een aantal uren hierna treedt meestal sterfte op. Sterfte kan ook plotseling optreden zonder dat er symptomen zijn waargenomen. Gewrichtsontstekingen kunnen leiden tot kreupelheid.

Welke verschijnselen zijn er nog meer?

S. suis kan ook ontstekingen veroorzaken van het borst- en buikvlies, de longen en de hartkleppen. Daarnaast kan abortus optreden.

Welke risicofactoren zijn er?

Het onvoldoende toepassen van management- en hygiënemaatregelen vormen risicofactoren. Zoals eerder vermeld zjin predisponerende factoren onder andere verplaatsingen, veranderingen in de koppel, overbevolking, een slecht stalklimaat, vaccinaties en castraties. Daarnaast kan met de aankoop van dieren nieuwe S. suis-stammen op het bedrijf worden geïntroduceerd.

Wat betekent deze aandoening voor de veehouder en het bedrijf?

S. suis-infecties kunnen grote economische schade veroorzaken. Ziekteverschijnselen treden op bij 3 tot 7% van de varkens, waarvan ongeveer de helft sterft.

Hoe kun je de aandoening voorkomen? (preventie)

Ter preventie zijn managementmaatregelen belangrijk, waaronder het niet mengen van tomen, het handhaven van looplijnen (van jong naar oud) en het werken met een strikt all-in-all-out-beleid. Daarnaast moeten hygiënemaatregelen in acht worden genomen. Bovendien kan er gevaccineerd worden tegen S. suis. Vanwege de grote verscheidenheid aan serotypes zijn er geen geregistreerde vaccins beschikbaar. Er kan wel een bedrijfsspecifiek vaccin worden geproduceerd door de Gezondheidsdienst voor Dieren, dat toegediend kan worden aan de zeug of aan de biggen zelf. Er is echter veel discussie over de werkzaamheid van dergelijke vaccins.

Hoe kun je de aandoening behandelen?

Zieke varkens overleven de infectie vaak niet zonder behandeling. Met name wanneer er vroeg wordt ingegrepen, kan een goede respons worden gezien op een therapie met antibiotica. Uit onderzoek blijkt dat op veel bedrijven preventief antibiotica wordt gegeven aan biggen in de speenperiode; echter is dit niet wenselijk met oog op het huidige antibioticabeleid. Daarnaast kunnen pijnstillers en ontstekingsremmers ingezet worden.

Alternatieve benamingen

S. suis

Zoekwoorden

Streptococcus suis, S. suis

Bronnen 

De Smet, S., Relaes, K., Van Praet, W., & Vandersmissen, T. (2013). De Streptokok, te tackelen? Landbouwleven. Published. Geraadpleegd van http://www.varkensloket.be/Portals/63/Documents/De_streptokok_te_tackelen.pdf 

Gezondheidsdienst voor Dieren. (z.d.-b). Streptococcus Suis. Geraadpleegd op 2 juli 2021, van https://www.gddiergezondheid.nl/nl/Diergezondheid/Dierziekten/Streptococcus-Suis KNMvD. (2019). 

Richtlijn Streptococcus suis bij gespeende biggen. Geraadpleegd van https://www.knmvd.nl/app/uploads/2018/07/RICHTLIJN-STREPTOCOCCUS-SUIS-DEF-APRIL-2014.pdf 

REAMS, R.Y., GLICKMAN, L.T., HARRINGTON, D.D., THACKER, H.L. and BOWERSOCK, T.B., 1994. Streptococcus suis infection in swine: a retrospective study of 256 cases. Part II. Clinical signs, gross and microscopic lesions and coexisting micro-organisms. Journal of Veterinary Diagnostic Investigation, 6(3), pp. 326-334. 

Een varkentje is zo gewassen

Hulplijn